به گزارش فردای خبر به نقل از خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، محدودیت سنی برای ورود به شغل معلمی چند سالی است که چالش‌برانگیز شده است. در حال حاضر محدودیت ۲۴ سال برای ورود به دانشگاه فرهنگیان وجود دارد و افرادی که شرط سنی را نداشته باشند، نمی‌توانند از این مسیر معلم شوند. مسیر دیگر، تحصیل در سایر رشته‌ها و بعد شرکت در آزمون استخدامی است که در آخرین آزمون افراد تا ۴۰ سال هم می‌توانستند شرکت کنند.
داوطلبانی که شرط سنی را ندارند، معتقدند که عبور از مسیر دانشگاه فرهنگیان روش بهتری برای معلم شدن است و خواستار این هستند که شورای عالی انقلاب فرهنگی و آموزش و پرورش تجدید نظری در سن ورود به دانشگاه فرهنگیان داشته باشد تا افراد وقت خود را با تحصیل در رشته دیگر و شرکت در آزمون استخدامی هدر ندهند.
ماجرا از کجا شروع شد؟
شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۲۶ دی سال ۱۴۰۲، نظامنامه سنجش و پذیرش دانشجوی متعهد خدمت به وزارت آموزش و پرورش را تصویب کرد. در ماده ۱۶ این نظامنامه آمده است: «حداکثر سن مجاز برای ثبت نام در آزمون اختصاصی دانشگاه فرهنگیان ۲۴ سال تمام (مبنا اول مهر ماه هر سال تحصیلی) است و این شرط برای متقاضیان ورود به دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی ۱۴۰۴ ـ ۱۴۰۳ و پس از آن اعمال می‌شود».
در حال حاضر ملاک حداکثر سن مجاز برای ثبت نام در آزمون اختصاصی دانشگاه فرهنگیان مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
با توجه به تقاضای جمعی از داوطلبان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی مبنی بر بازنگری «سن ورود به دانشگاه فرهنگیان و افزایش آن به ۳۰ سال»، موضوع مذکور در هزار و چهل و ششمین جلسه در ۲۸ آبان ۱۴۰۳ شورای عالی آموزش و پرورش مطرح شد که پس از بحث و بررسی همه جوانب آن، شورا به تغییر سن ورود به دانشگاه فرهنگیان نرسید.
وزیر در نقطه مقابل شورا
تا اینکه اسفند سال گذشته وزیر آموزش و پرورش در نامه‌ای خطاب به دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، خواستار «افزایش سن مجاز ورود به دانشگاه‌های تربیت معلم» شد.
در این نامه آمده است: پیرو نامه ۱۴۰۳/۱۰/۱۱ و بازگشت به نامه ۱۴۰۳/۱۰/۲۲ موضوع افزایش سن مجاز ورود به دانشگاه‌های تربیت معلم، بر اساس بررسی‌های آماری مرکز برنامه‌ریزی نیروی انسانی و امور اداری بر روی پذیرفته شدگان متعهدین خدمت ورودی دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی در سالهای گذشته، تعداد پذیرفته شدگان در بازه سنی ۲۲ تا ۲۴ سال کم است و به نظر می‌رسد سیاست محدود سازی «سن» شرکت در آزمون قابلیت تجدید نظر دارد؛ آموزش و پرورش توانایی انجام فرایند سنجش و گزینش و جداسازی بهترین داوطلبان را از بین گروه سنی با طیف گسترده‌تر خواهد داشت.
در ادامه این نامه آمده است: وزارت آموزش و پرورش با نگاه مثبت به محدود نکردن متقاضیان علاقه مند به کار معلمی با افزایش سن مجاز ورود متقاضیان به شرکت در آزمون تا حداکثر ۲۷ یا ۳۰ سال به شرط کسب سایر شرایط و ضوابط و طی تمام مراحل فرایندهای استخدامی موافقت می‌کند. همچنین مقرر می شود پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در اسرع وقت پژوهشی مبتنی بر آمار و ارقام و پردازش ابعاد کیفی حقوقی سیاستی و الزامات اداری و استخدامی در خصوص موضوع به منظور تصمیم گیری دقیق مبتنی بر شواهد و پیش بینی آن در سند جامع سرمایه انسانی انجام دهد.
سن را زیاد کنید، کمبود معلم حل شود
بنا بر آمار اعلامی از سوی آموزش و پرورش در حال حاضر این وزارت‌خانه با کمبود ۱۷۶ هزار نفری مواجه است. البته این کمبود براساس شرایط کنونی است که تراکم کلاس‌ها استاندارد نیستند اما اگر مثلا استاندارد ۲۵ دانش‌آموز در کلاس درس را در نظر بگیریم، کمبود معلم بیش از این‌ها است. بنابراین موافقان افزایش سن بر این باور هستند که با رفع محدودیت فعلی، دانشگاه فرهنگیان می‌تواند معلم بیشتری تربیت کند.
معلم از دانشگاه جذب شود بهتر است یا آزمون استخدامی؟
از طرفی موافقان افزایش سن این موضوع را مطرح می‌کنند که آموزش پذیرفته‌شدگان از طریق ماده ۲۸ با کاستی‌هایی همراه است و در مواردی حتی آموزش و پرورش مجبور شده که پذیرفته‌شدگان را بدون آموزش تخصصی راهی مدارس کند و این به سیستم آموزشی ضربه می‌زند؛ بنابراین اگر شرط سنی رفع شود و علاقه‌مندان مسیر تحصیل در دانشگاه فرهنگیان را طی کنند، در دراز مدت ضمن حفظ کیفیت، میتوان کمبودها را جبران کرد.
شوق معلمی در من نمرده است
محمد داوطلبی است که به دلیل شرایط خانوادگی فرصت تحصیل نداشته و بعد از اتمام دوران تحصیل در مدرسه، راهی خدمت سربازی شده است. او درباره علاقه خود به معلمی به ایسکانیوز گفت: من سن ۲۴ سال را رد کرده‌ام اما شوق معلم شدن درون من نمرده است. من تنها به دلیل شرایط خانوادگی فرصت تحصیل نداشتم اما هم استعداد دارم و هم پر از انگیزه هستم. چطور می‌گویند که من نمی‌توانم معلم خوبی شوم فقط به این دلیل که سن بالاتری دارم؟
معلم ۴۰ ساله حوصله دانش‌آموزان ابتدایی را دارد؟
اسفندیار نظری استاد دانشگاه و کارشناس آموزش و پرورش از مخالفان افزایش سن است و در این باره به ایسکانیوز گفت: نمی‌توان از معلمی با بیش از ۴۰ سال سن انتظار داشت که در دوره ابتدایی با شور و اشتیاق ظاهر شود. علاوه بر این افزایش سن استخدام هم باعث می‌شود که معلمانی در سنین بالا راهی دوره ابتدایی شوند.
منصور اردستانی، مدیرکل حقوقی وزارت آموزش و پرورش، هم سال گذشته درباره رأی دیوان عدالت اداری گفته بود: «دیوان عدالت اداری در رأی خود اصل را بر استخدام در نظر گرفته، در حالی که در دانشگاه فرهنگیان، پذیرش دانشجویان بورسیه داریم، همچنین اگر فردی با سن ۳۵ یا ۴۰ سال بخواهد وارد دانشگاه فرهنگیان شود، باید چهار سال تحصیل کند و پس از آن وارد کلاس‌های درس شود. تصور کنید فرد در ۴۰ یا ۴۴ سالگی می‌خواهد معلم شود، آیا می‌تواند معلم مورد انتظار ما باشد یا اصلا حوصله کارکردن با دانش‌آموزان را دارد؟».
آموزش و پرورش به جای قضاوت با سن، گزینش خود را اصلاح کند
زینب اهل آذربایجان شرقی است، او می‌گوید که نمی‌توان صرفا به دلیل چند سال اختلاف سنی مانع از رسیدن آدم‌ها به علایق و آرزوهایشان شد. زینب با گلایه از قضاوت استعداد داوطلبان صرفا بر اساس سن، به ایسکانیوز گفت: مخالفان می‌گویند که ما اگر دانشگاه را تمام کنیم، ۳۰ ساله می‌شویم و یک فرد ۳۰ ساله انگیزه و صبر کافی برای کار با دانش‌آموزان را ندارد! چطور به این نتیجه رسیدند؟ کدام پژوهش علمی می‌گوید که اگر سن بیشتر شود، صبر و تحمل کم می‌شود؟ آموزش و پرورش باید شایستگی افراد برای معلم شدن را در گزینش و مصاحبه عملی با کمک کارشناسان خبره بسنجد، نه صرفا از روی سن و سال. مگر معلمانی که نزدیک به سن بازنشستگی هستند، در مدارس تدریس نمی‌کنند؟ مگر آموزش و پرورش برای جبران کمبود نیرو از معلمان بازنشسته دعوت به کار نکرد؟ پس حالا چرا با سن قضاوت می‌کند؟
حالا افزایش سن ورود به دانشگاه فرهنگیان در پیچ شورای عالی انقلاب فرهنگی گیر کرده و باید دید که این شورا چه واکنشی نشان خواهد داد و آیا استدلال موافقان منجر به تغییر موضع خواهد شد یا همچنان بر رویه قبلی ادامه می‌دهند؟ مخالفان درحالی به موضوع نقش سن در کفیت تدریس اشاره می‌کنند که در اقدامی متضاد، سن ورود از طریق ماده ۲۸ را افزایش داده‌اند و اگر باید این نظریه را بپذیریم که معلم جوان، معلم خوب است، پس چرا در ماده ۲۸ این موضوع رعایت نمی‌شود؟
