به گزارش فردای خبر ، احد وظیفه رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درخصوص تاثیرات تغییرات اقلیمی بر میزان بارشها و دمای کشور گفت: تغییرات اقلیمی اتفاق ملموس جهانی است. المانهای تغییریافته با بررسی میانگین بلندمدت مناطق مختلف مشخص میشوند. برای مثال در مقیاس جهانی حجم و مساحت یخهای قطبی کاهش پیدا کرده است. در بسیاری از مناطق کوهستانی، از جمله در ایران یخ و برف زودتر از موعد خشک میشوند و یخچالهای طبیعی تقریبا یا ازبین رفتهاند یا تعدادشان کم شده است؛ در واقع میتوان گفت که یا یخچال دائمی یا نداریم یا بسیار محدود هستند.
وی افزود: در بخشهایی از دماوند، قله علم کوه، قله علم چال و در قسمتی از سبلان یخچال طبیعی داریم. در گذشته یخچال طبیعی داشتیم که در تابستان با ذوب یخها، رودها جریان پیدا میکردند اما امروز دیگر اثری از آنها نیست. به محض شروع فصل گرم، اثری از یخ باقی نمیماند.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با اشاره به افزایش دمای کشور در ۵۰ سال اخیر، توضیح داد: متوسط دمای کشور ما و جهان بیشتر از گذشته شده و تعداد روزهای یخبندان کاهش پیدا کرده است. پیش از این تعداد شبهایی که دما به زیر صفر میرسید، بسیار بیشتر از امروز بود. این نشانههای تغییرات اقلیمی در کشور است.
کاهش بارش برف
وی ادامه داد: بارش ما نسبت به گذشته کمتر شده است. آنچه بیشتر اهمیت دارد، کاهش بارش برف در کشور است. در مجموع روزهای بارندگی (برف و باران) کاهش پیدا کرده اما این کاهش در مورد برف بیشتر است. مقدار بارش هم کمتر شده است. نشانه این موضوع را در کاهش یا از بین رفتن گونههای گیاهی در برخی نقاط میتوان دید.
وظیفه در پاسخ به این سوال که آیا افزایش دمای اردیبهشت امسال هم ناشی از تغییرات اقلیمی است، توضیح داد: وقتی وضعیت ۵۰ سال را بررسی میکنیم، متوجه میشویم که همواره نوسان دمایی وجود داشته است و برخی سالها از متوسط دما گرمتر و برخی سالها سردتر بودهاند اما وقتی روند تغییرات دمایی را بررسی میکنیم، متوجه میشویم که دما روند صعودی داشته است. دادهها نشان میدهند که در ۱۰ سال اخیر بین ۲ تا ۲ و نیم درجه افزایش دما اتفاق افتاده است. این بخشی است که ما به تغییر اقلیم نسبت میدهیم اما همه چیز به این عامل بستگی ندارد، تغییراتی که ما در زندگی به وجود آوردهایم هم این روند را سرعت بخشیده است.
فروردین امسال ۲ و نیم درجه به نسبت شرایط نرمال، گرمتر بود
وی ادامه داد: تهران ۱۰ سال قبل، جمعیتی بسیار کمتر از امروز داشت. مساحت شهر هم به همان نسبت افزایش پیدا کرده و منجر به تغییر پوشش سطح شده است. گسترش مساحت شهر به معنای بیشتر شدن خیابانهای آسفالت شده است که جذب نور بیشتری دارند. این تغییرات انسانساز است و بر افزایش دما تاثیر گذاشته است. فروردین امسال ۲ و نیم درجه به نسبت شرایط نرمال، گرمتر بود. وضعیت اردیبهشت هم در همین روزهای ابتدایی نشان میدهد که دمای بالاتری نسبت به میانگین دمایی دارد.
خشکسالی استثنایی در سیستان و بلوچستان
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با اشاره به اینکه بارشهای فروردین هم ۳۰ درصد کمتر از نرمال بود و در زمستان هم شرایط به همین شکل بود، بیان کرد: در پاییز شرایط بدتر بود و بیش از ۴۰ درصد کاهش بارش را تجربه کردیم. به طور متوسط تاکنون بارشهای کشور به طور میانگین ۳۷ درصد کمتر از حد نرمال است. در برخی استانها مثل هرمزگان و سیستان و بلوچستان شرایط بدتر بود و بارشها ۸۰ درصد کمتر از نرمال بودند. این استانها خشکسالی بسیار شدید و استثنایی را تجربه کردند.
وی افزود: بررسی دادههای متوسط بارش کشور در ۵۰ سال گذشته نشان میدهد که امسال در رده چهاردهم قرار دارد و حدود ۳۵ سال شرایط بهتر از امسال و ۱۴ سال بدتر از امسال بوده است. البته این میانگین کشوری است و استانها باهم متفاوت هستند.
وظیفه درخصوص وضعیت تابستان توضیح داد: به نظر میرسد که تابستان گرمتری در پیش خواهیم داشت و نیمه دوم بهار هم بارشها بسیار ضعیف میشوند. تاکنون بارشها ضعیف بوده و بسیاری از استانها در فلات مرکزی، جنوب و نیمه شرقی بدون بارش بودند. با این کمبودها رویش گیاهی ضعیفتر میشود و همین باعث شده که گرد و خاک آسانتر از قبل به هوا بلند شوند.
وی ادامه داد: دریاچهها به خوبی آبگیری نشدهاند و بسیاری از آنها خشک شدهاند و با وزش باد، خاک نرم از بستر دریاچه به فرازهای بالاتر میرود و هوای شهرها را آلوده میکند. در همین چند روز گذشته گرد و خاک رخ داده و به طور نسبی فراوانی بیشتری از معمول داشتند. یکی از آثار خشکسالی خیزش گرد و خاک است. بارش بهاره رگباری و سیلابی است و وارد سدها میشود و دریاچهها کمتر آبگیری میشوند.
وظیفه از تبعات افزایش دما گفت: افزایش دما باعث میشود که احتمال رخداد امواج گرمایی بیشتر شود و ترکیب امواج گرمایی و خشکسالی میتواند پدیده مخربتری ایجاد کند که به خشکی محیط دامن بزند. در عرصههای جنگلی هم باعث افزایش آتشسوزیها میشود.