به گزارش فردای خبر ، محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، ضمن بیان اینکه محور کلی اعتراضات پرستاران بی‌عدالتی در نظام سلامت است، درمورد سختی‌های شغل پرستاری گفت: پرستاری یکی از مشاغل سخت و پر استرس است. مواجهه با بیماران بد حال، کار در فضای پرتنش و داشتن شرایط خاصی مثل گذراندن شیفت‌های شب بخش کوچکی از مشکلات شغل پرستاری است. به همین دلیل به‌طور کلی شغلی است که گرایش مردم نسبت به آن کم است و نیاز به انگیزاننده‌هایی دارد که افراد را به سمت این شغل جذب کنند.

وی افزود: متاسفانه در کشور ما نه تنها این شغل انگیزاننده‌ای ندارد بلکه نسبت به سایر مشاغل هم در وضعیت نامناسب‌تری قرار دارد.

حقوق پرستاران کفاف زندگیشان را نمی‌دهد

دبیرکل خانه پرستار ضمن اشاره به اینکه پرستاران در میان کارکنان دولت کمترین میزان حقوق را دریافت می‌کنند، گفت: در وزارت بهداشت پرداخت حقوق دو بخش مختلف دارد. یک بخش از آن حقوق ثابت است. در زمینه حقوق ثابت برخی از پرستاران مشمول قانون کارند که همان حداقل حقوق قانون کار را می‌گیرند و بعضی دیگر که استخدام دولت هستند و با تفاوت ۲ یا سه میلیون تومان همان حقوق مشمولین قانون کار را دریافت می‌کنند که این حقوق به هیچ عنوان کفاف زندگی را نمی‌دهد. بخش دیگر پرداخت حقوق، کارانه نام دارد که در سیستم نظام سلامت کشور از یک میلیون (مبلغ دریافتی اغلب پرستاران) تا چند میلیون تومان متغییر است.

چرا نباید مهاجرت کنند؟

شریفی‌مقدم درباره علت آمار بالای مهاجرت پرستاران گفت: راه‌های جلوی پای پرستاران محدود است. اولین راه اعتراض است؛ اگر اعتراض جواب ندهد پرستاران به دومین راه روی می‌آورند که مهاجرت است، که این اتفاق هم کماکان افتاده است. دریافتی پرستاران در ایران ماهانه حدودا معادل ۲۰۰ دلار است. وقتی این پرستار با کارکردن در کشورهای اروپایی یا حتی کشورهای حاشیه خلیج فارس علاوه بر داشتن شان اجتماعی و نبود بی‌عدالتی، می‌تواند ماهانه چهار هزار تا هفت هزار دلار حقوق بگیرد، چرا نباید با وضعیت تحریم و تهدیدی از جانب وزرات بهداشت و درمان اعمال می‌شود، مهاجرت کند؟

برای مسئولین مهم نیست که مردم روی تخت بیمارستان‌ها می‌میرند

دبیرکل خانه پرستار درمورد راه سوم جلوی پای پرستاران گفت: بعضی از پرستاران به علت وابستگی به خانواده نمی‌توانند مهاجرت کنند و به همین دلیل راه سوم و نهایی یعنی ترک شغل و خانه‌نشینی یا تغییر شغل را انتخاب می‌کنند. بلکه ما در حال حاضر حداقل ۵۰ هزار نفر پرستار خانه نشین داریم که ترجیح می‌دهند به دلیل شرایط به‌وجود آمده دیگر کار نکنند.

وی درباره آثار ترک شغل پرستاران افزود: این مجموع سیاست‌ها باعث شده که الان بیمارستان‌ها خالی از پرستار شوند و با کمبود نیرو مواجه باشند. بسیاری از بخش‌های بیمارستان‌ها به علت کمبود پرستار تعطیل شده‌اند و در هر بیمارستانی حداکثر ۵۰ درصد نیروی پرستار مورد نیاز مشغول فعالیت هستند. ظاهرا برای مسئولین مهم نیست که مردم به دلیل کمبود پرستار روی تخت‌های بیمارستان‌ها می‌میرند. این نشانه‌ای از ناکارآمدی سیستم وزارت بهداشت است.

یکی از مشکلات اصلی برخوردهای سیستم نظارتی است

شریفی مقدم در ادامه درمورد پرستاران معترض گفت: در این میان اعتراض کنندگان سازگارترین افراد جامعه پرستاران هستند. بسیاری از پرستاران وقتی دیدند که سیستم بهداشت و درمان اصلاح‌پذیر نیست، مهاجرت کردند؛ همین قضایا موجب شده پرستارانی که مانده‌اند علاوه بر فشار کاری بالا و حقوق کم، دچار بی‌انگیزگی هم بشوند.

وی درمورد رفتار مردم و نهادهای بالادستی با پرستاران گفت: از همه بدتر برخوردهایی است که با پرستاران صورت می‌گیرد. پرستار به دلیل اینکه در صف اول خدمت است مرتبا از سوی مردم مورد خشونت‌های کلامی و بعضا خشونت فیزیکی قرار می‌گیرد، آن‌هم در وضعیتی که مقصر نیست. با اینکه این نوع برخورد درست نیست، ولی ما می‌گوییم که حق با مردم است اما برخوردهایی که از طریق سیستم‌های نظارتی اعمال می‌شوند، مشکل اصلی هستند.

شریفی مقدم ادامه داد: بعضی از پرستارانی که در اعتراض صنفی شرکت کرده بودند به سیستم‌های امنیتی، سیستم‌های حراستی، هیات تخلفات دانشگاه و سیستم‌های نظارتی برده شده‌اند. در حال حاضر بیشترین برخوردهای این چنینی و بیشترین اعتراضات و نارضایتی پرستاران مربوط به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است. برای مثال امروز یکی از پرستاران این بیمارستان با من تماس گرفته بود. او می‌گفت :«بیماری برای فلان دارو به بیمارستان مراجعه کرد و من بعد از پیگیری به او گفتم که بیمارستان آن دارو را ندارد و باید از بیرون تهیه کنید. بعد از گفته من، همراه بیمار با یکی از مسئولین وزارت بهداشت تماس گرفت و یک هفته بعد از این قضیه گزینش به من خبر داد که اخراج شده‌ام.» فقط به خاطر اینکه آن خانم حقیقت را گفته بود.

وی افزود: همکار دیگری با من تماس گرفته و گفته که من در یکی از تجمعات صنفی شرکت کرده‌ام و به همین به من گفته‌اند که دیگر سرکار نیایید. یکی دیگر از همکارانمان هم به اداره تخلفات رفته است. آمار افرادی که به دلیل شرکت در اعتراضات با آن‌ها برخورد قانونی (اعم از اخراج، تعلیق و...) شده‌است زیاد است. این افراد حتی شرکتی هم نیستند، بلکه استخدام رسمی هستند و این‌گونه با آن‌ها برخورد می‌شود.

درآمد مهر پزشک غایب بیشتر از پرستار همیشه حاضر است

دبیرکل خانه پرستار درمورد برخورد دوگانه وزرات بهداشت با کادر درمان گفت: مسئولین در شرایطی که کشور نیاز مبرم به حضور پرستاران دارد با آن‌ها اینگونه رفتار می‌کنند. اشکالی ندارد اگر پرستاران دچار تخلف شدند، وزارتخانه با آن‌ها برخورد قانونی داشته باشد، اما اگر قرار بر گرفتن متخلفان است باید با پزشکان متخلف هم برخورد شود. مسئله این است که با آن پزشکی که مهرش در بیمارستان کار می‌کند و خودش در بیمارستان حضور ندارد و پایان ماه هم چند صد میلیون حقوق می‌گیرد و دیگر پزشکانی که زیرمیزی می‌گیرند هیچ کاری ندارند، زیرا این گروه درلایه‌های مختلف صاحب قدرت هستند.

وی افزود: جالب است توجیه این نوع پزشکان این است که تعرفه‌ها برایشان کم است، در صورتی که آن پزشکی که زیرمیزی می‌گیرد حقوق هیات علمی هم دریافت می‌کند، کارانه چند صد میلیونی هم به حسابش واریز می‌شود و حتی در بخش خصوصی که نباید عمل جراحی کند، می‌کند و با او کاری ندارند.، در عوض با پرستاری که حقوقش ۱۴، ۱۵ میلیون بیشتر نیست و فشار کاری بیشتری هم دارد ، این‌گونه رفتار می‌کنند.

شریفی‌مقدم ادامه داد: البته وضیعت همه پزشک‌ها هم به این صورت نیست. پزشک‌ها نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند. یک گروه داخلی داریم مثل پزشک کودکان، پزشک عفونی، روان پزشک‌ها، پزشک ریه و کلیه که این پزشکان هم دچار مصیبت‌های ما پرستاران، هستند به ویژه رزیدنت‌ها و دستیارها. بار اصلی بیمارستان بر دوش این افراد است.

وی درمورد شرایط سخت رزیدنت‌ها گفت: آن‌ها در ماه ۱۴، ۱۵ تا شیفت۲۴ ساعته دارند و مسئولیت جراحی‌ها را هم معمولا به گردنشان می‌اندازند. پول را استاد مسئول می‌گیرد، اما به علت اینکه معمولا این اساتید در بیمارستان حضور ندارند مسئولیت آن متوجه پرستار و رزیدنت است.

تقدم درمان بر پیشگیری

دبیرکل خانه پرستار ریشه این مشکلات را سیاست‌های غلط وزارت بهداشت‌ و درمان دانست و توضیح داد: مشکل، برای دیروز و امروز نیست؛ بلکه از دهه۷۰ که پول وارد نظام سلامت شد و «درمان‌محوری» جایگزین «بیمارمحوری» شد، (یعنی تمرکز را به جای پیشگیری روی بیماری افراد بردند) تا الان وضع به همین شکل ‌است. گروهی تحت عنوان گروه سلطه ایجاد شده که این گروه در تمام لایه‌های حاکمیت نفوذ دارد و منابع را به سمت گروه‌های خاص هدایت می‌کند.

وی درمورد سیاست‌های غلط وزرات بهداشت و درمان افزود: سیاست وزارت بهداشت که من آن را «وزارت درمان» یا «وزارت پزشکان» می‌نامم، به گونه‌ای است که از بیماری مردم پول درمی‌آورند و بحث پیشگیری و اجرای صحیح نظام ارجاع که در کشورهای پیشرفته حرف اول را می‌زند، قربانی تعارض منافع گروه سلطه شده ‌است.

دبیرکل خانه پرستار گفت: ۹۶ درصد رؤسای بیمارستان‌ها در آمریکا افراد غیرپزشک هستند، آن چهار یا پنج درصدی هم که پزشک هستند باید حتما دوره مدیریت گذرانده باشند و در دوره مدیریت خود نیز در بیمارستان کار نکنند اما در ایران شرایط به شکلی است که هیچ کس به جز پزشکان نمی‌تواند رئیس بیمارستان و مراکز درمانی شود. فرد مسئول بالا رده باید حتما پزشک متخصص هیات علمی باشد. این است که اکثرا مهارت، دانش و انگیزه کافی برای انجام کار مدیریتی به نحو احسن را ندارند.

شریفی‌مقدم ادامه داد: وظیفه دولت و وزارت بهداشت خدمت به مردم است و ۹۰ درصد خدماتی که ارائه می‌شود از سمت نیروهای غیر هیات علمی است. ابزارهای نظارتی و حراستی و امنیتی هم تحت نظارت گروه سلطه است.

تعرفه‌ها با افزایش ۴۶ درصدی تازه به ۴۰۰ هزار تومان رسیده‌است/ سهم پرستاران از افزایش تعرفه یک‌دهم سهم پزشکان است

دبیرکل خانه پرستار درمورد تعرفه‌ پرستاران و میزان افزایش آن گفت: مبنای تعرفه‌ها به این است که وقتی بیماری در یک بیمارستان دولتی بستری می‌شود، خدمات خاصی دریافت می‌کند؛ این خدمات تعرفه دارند. تعرفه‌ای که یک بیمار در ازای خدمات۲۴ ساعته گروه پرستاری می‌پردازد ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است.

وی افزود: پارسال ۲۷۰ هزار تومان بوده، امسال با افزایش ۴۶ درصدی به حدودا ۴۰۰ هزارتومان رسیده ‌است. از این۴۰۰ هزار تومان ۱۴ درصد به ازای آموزش، فوریت و غیره کم می‌شود، ۱۰ درصد برای مالیات کم می‌شود. ۳۰۰ هزار تومان در پرونده مریض شارژ می‌شود که برای پرستار می‌ماند. یعنی ۳۰۰ هزارتومان برای یک کار۲۴ ساعته پنج نفره، در صورتی‌که پزشک در عرض چند دقیقه بیمار را ویزیت می‌کند و کار آنچنانی هم نمی کند و ۳۵۰ هزارتومان تعرفه می‌گیرد. یعنی با این افزایش تعرفه، دریافتی پرستار از سه میلیون به چهار و نیم میلیون رسیده در صورتی‌که دریافتی پزشک از ۳۰۰ میلیون به ۴۵۰ میلیون رسیده است.

اضافه‌کارها با ۱۰۰ درصد افزایش تازه به ساعتی ۶۰ هزار تومان رسیده‌ است

شریفی‌مقدم درمورد پرداخت اضافه‌کار پرستاران گفت: به پرستاران اضافه کار اجباری می‌دهند و حتی پرداخت همان مبلغ کم اضافه کار اجباری را هم به تعویق می‌اندازند. تنها پرداخت دولت به پرستاران در سال گذشته‌ هم تبدیل معوقه یکساله به معوقه ۶ ماهه بوده ‌است.

وی درمورد افزایش مبلغ اضافه‌کار گفت: اضافه کار ها افزایش ۱۰۰ درصدی داده شده، اما مشکل این است که اضافه کار قبلا ساعتی ۳۰ هزار تومان بود و الان ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان شده ‌است. درست است که صد درصد اضافه شده است اما در اغلب اوقات این پول نمی‌تواند حتی هزینه رفت ‌و آمد پرستار تا بیمارستان را هم پوشش دهد.

به نام پرستار، به کام دیگران

دبیرکل خانه پرستار درمورد وضعیت اجرایی‌شدن قولی که رئیس جمهور در روز پرستار، مبنی بر برداشت پول از صندوق توسعه برای دادن معوقات پرستاران، داده ‌بود، گفت: از صندوق توسعه به نام پرستاران مبلغی برداشته شد اما به گروه‌های دیگر همانند پزشکان پرداخت بیشتری شده است. شما هیچ وقت نمی‌شنوید برای پزشکان از صندوق توسعه پولی برداشته شده باشد. یعنی با نام و به بهانه پرستاران بودجه می‌گیرند و خرج بقیه می‌کنند.

شریفی مقدم درنهایت درمورد شرایط فعلی گفت: وضعیت جامعه پرستاری از بحران گذشته و روز به روز هم بدتر می‌شود؛ هیچ کس هم نیست که به داد پرستاران برسد. از طرف دیگر وضعیت دریافت خدمات توسط مردم اصلا مناسب نیست و راهی که جلوی پای پرستاری گذاشته‌اند مهاجرت، ترک یا تغییر شغل و خانه نشینی است، افرادی هم باقی مانده‌اند با این نوع برخوردها انگیزه خود را از دست خواهند داد.