به گزارش فردای خبر به نقل از خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ اپل سالانه بیش از ۲۲۰ میلیون آیفون به فروش می‌رساند و براساس تخمین‌ها از هر ۱۰ آیفون ۹ دستگاه در چین ساخته می‌شود. یعنی از صفحه نمایش این گوشی گرفته تا پک‌های باتری در این کشور ساخته می‌شود و روی آیفون‌ها، آی‌پدها یا مک‌بوک‌های اپل مونتاژ می‌شود. البته بیشتر این محصولات به آمریکا ارسال می‌شوند که بزرگ‌ترین بازار اپل به شمار می‌آید.
به گزارش «ایندیا تودی»، بزرگ‌ترین بازار اپل بعد از آمریکا چین است و بعد از آن، ژاپن و هند در رده‌های سوم و چهارم قرار می‌گیرند. به طور مثال در سال ۲۰۱۴ حدود ۱۲ میلیون دستگاه آیفون در هند به فروش رسید که این میزان نسبت به سال قبل با رشد ۳۵ درصدی همراه بود.
با نشستن ترامپ بر منصب ریاست جمهوری آمریکا و استراتژی‌های تند و تیزی که او در قبال چین اتخاذ کرد، همه منتظر بودند که ببینند که بر سر آیفون و محصولات دیگر اپل می‌آید. ترامپ تعرفه ۲۴۵ درصدی روی برخی از کالاهای وارداتی چینی قرار داده بود، اما خوشبختانه هفته گذشته به طور ناگهانی و غیرقابل باوری گوشی‌های هوشمند، کامپیوترها و برخی دیگر از دستگاه‌های الکترونیک را از تعرفه خود معاف کرد.
با این حال به نظر می‌رسد که این خوشحالی مدت زیادی دوام نخواهد آورد. چون رئیس جمهور از آن زمان اعلام کرد که تعرفه‌های بیشتری در راه است و «هیچ‌کس نمی‌تواند از قلاب فرار کند». همچنین در یک شبکه اجتماعی نوشت که دولتش درباره «نیمه‌هادی‌ها و کل زنجیره تأمین الکترونیک» در حال تحقیق است. در نتیجه زنجیره تامین جهانی که اپل از آن به عنوان یک نقطه قوت یاد می‌کند، اکنون به یک آسیب‌پذیری تبدیل شده است.
آمریکا و چین، ۲ اقتصاد بزرگ جهان، به یکدیگر وابسته هستند و تعرفه‌های سرسام‌آور ترامپ این رابطه را یک شبه به هم ریخته است و به یک سوال اجتناب‌ناپذیر منجر می‌شود: چه کسی بیشتر از این ۲ کشور به هم وابسته است؟
چگونه یک طناب نجات تبدیل به یک تهدید شد
چین سال‌هاست که با میزبانی از خطوط مونتاژ یکی از باارزش‌ترین شرکت‌های جهان سود بسیاری به جیب زده است.
میزبانی خطوط مونتاژ برای یکی از با ارزش‌ترین شرکت‌های جهان بسیار سود برده است. این یک کارت دعوت به غرب برای تولید با کیفیت بود و به نوآوری محلی کمک کرد.
باارزش‌ترین شرکت‌های جهان در سال ۲۰۲۵ کدامند؟
در ادامه، فهرست به‌روزشده بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان در صنایع برتر دنیا را مشاهده می‌کنید (این آمار در سال ۲۰۲۵ به‌روز شده است):
اپل: ۳/۵ تریلیون دلار
انویدیا (سازنده کارت گرافیک): ۳/۱۵ تریلیون دلار
مایکروسافت: ۳/۰۹ تریلیون دلار
آمازون: ۲/۵ تریلیون دلار
آلفابت (گوگل): ۲/۳۴ تریلیون دلار
متا (فیس‌بوک سابق): ۱/۸ تریلیون دلار
شرکت نفت و گاز آرامکو عربستان: ۱/۷۸ تریلیون دلار
تسلا: ۱/۲ تریلیون دلار
شرکت تایوانی سازنده نیمه‌هادی TSMC: ۱/۰۹ تریلیون دلار
برودکام: ۱/۰۸ تریلیون دلار
هر تریلیون دلار معادل هزار میلیارد دلار است.
گران‌ترین شرکت‌های جهان بر اساس پارامترهای مختلفی دسته‌بندی شده‌اند. این پارامترها شامل ارزش بازار، درآمد، سود و ارزش برند است. به عنوان مثال، لیست شرکت‌ها براساس ارزش بازار، شامل شرکت‌هایی است که اخیرا در بازار سهام، رشد قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند. مثلا شرکت‌هایی مانند اپل، آرامکو و مایکروسافت در این فهرست قرار دارند.
گفتنی است که اپل در دهه ۱۹۹۰ وارد چین شد تا کامپیوترها را از طریق تامین کنندگان شخص ثالث بسازد. در حدود سال ۱۹۹۷، زمانی که اپل برای رقابت با غول‌های دیگر در آستانه ورشکستگی قرار گرفت، تنها راه نجاتش را چین یافت. چون چین یک اقتصاد جوان بود که برای تقویت تولید و ایجاد مشاغل بیشتر درهای خود را به روی شرکت‌های خارجی باز کرده بود.
تا سال ۲۰۰۱ بود که اپل به طور رسمی از طریق یک شرکت بازرگانی مستقر در شانگهای وارد چین شد و شروع به تولید محصولات در این کشور کرد. این شرکت با «فاکسکان»، یک تولیدکننده الکترونیک تایوانی که در چین فعالیت می‌کند، برای ساخت آی‌پاد، سپس آی‌مک و متعاقبا آیفون، شریک شد.
همانطور که پکن تجارت با جهان را آغاز کرد - با تشویق آمریکا - اپل رد پای خود را در کارخانه‌ای افزایش داد که در حال تبدیل شدن به کارخانه جهانی بود.
در آن زمان، چین برای ساخت آیفون آماده نبود. اما به گفته «لین ژئوپینگ»، کارشناس زنجیره تامین، اپل محصولات خود را از تامین کنندگان انتخاب کرد و به آنها کمک کرد تا به «سوپراستارهای تولیدی» تبدیل شوند.
ژئوپینگ در این زمینه به شرکت شرکت سازنده ماشین ابزار مستقر در پکن به نام «بیجینگ جینگدیائو» اشاره می‌کند. این شرکت یکی از «شرکت‌های کلیدی فناوری پیشرفته طرح ملی مشعل» است که در زمینه تحقیق و توسعه و ساخت دستگاه حکاکی CNC با دقت بالا با بیش از ۳۰ زمینه کاربردی فعالیت می‌کند. از جمله کاربردهای این دستگاه‌های CNC می‌توان به محصولات ساخت ابزار الکترونیک، صنعت ساخت دقیق و قالب، تجهیزات پزشکی، صنعت شیشه و سرامیک، منبت‌کاری و غیره اشاره کرد.
بیجینگ جینگدیائو ۱۰ شرکت تابعه دارد و سالانه بیش از ۱۰ هزار دستگاه حکاکی CNC تولید می‌کند.
به گفته ژئوپینگ، بیجینگ جینگدیائو اکنون یک تولید کننده پیشرو در ماشین‌آلات دقیق با سرعت بالا است که برای ساخت قطعات پیشرفته به طور موثر استفاده می‌شود. این شرکت که قبلاً اکریلیک را برش می‌داد، یک سازنده ماشین ابزار در نظر گرفته نمی‌شد - اما در نهایت ماشین‌هایی را برای برش شیشه توسعه داد و به ستاره پردازش سطح تلفن همراه اپل تبدیل شد.
اولین فروشگاه اپل در چین که در ۱۹ ژوئیه ۲۰۰۸ در پکن افتتاح شد
اپل اولین فروشگاه خود را در این کشور در سال ۲۰۰۸ در پکن افتتاح کرد، سالی که این شهر میزبان المپیک بود و روابط چین با غرب در بالاترین سطح خود قرار داشت. با گذشت زمان بسیار اندکی تعداد این فروشگاه‌ها به ۵۰ تا رسید و محصولات اپل چنان نظر چینی‌ها را جلب کرد که هر بار با معرفی محصول جدید، آنها را در صف بیرون از فروشگاه ساعت‌ها منتظر گذاشت.
همانطور که حاشیه سود اپل افزایش یافت، خطوط مونتاژ آن در چین نیز افزایش یافت؛ به طوری که فاکسکان بزرگ‌ترین کارخانه آیفون جهان را در «ژنگژو» تاسیس کرد و نام این شهر را به «آیفون سیتی» تغییر داد. در واقع، برای چینی که به سرعت در حال رشد است، اپل به نمادی از فناوری پیشرفته غربی تبدیل شد؛ ساده اما اصیل و کاربر دوست.
امروزه، اکثر آیفون‌های ارزشمند اپل توسط فاکسکان تولید می‌شوند. تراشه‌های پیشرفته‌ای که آنها را نیرو می‌دهد در تایوان و توسط بزرگ ترین تولید کننده تراشه در جهان یعنی TSMC ساخته می‌شود. گفتنی است که تولید این کارخانه‌های عظیم به عناصر خاکی نیاز دارد که بسیار کمیاب هستند و از مواد ضروری در ابزار صوتی و دوربین‌ها به شمار می‌ایند.
بر اساس تحلیل Nikkei Asia، حدود ۱۵۰ تامین کننده از ۱۸۷ تامین کننده برتر اپل در سال ۲۰۲۴ در چین کارخانه داشتند.
تیم کوک، مدیرعامل اپل سال گذشته در مصاحبه‌ای گفت: هیچ زنجیره تامینی در جهان وجود ندارد که برای ما حیاتی‌تر از چین باشد.
تهدید تعرفه - فانتزی یا جاه‌طلبی؟
اپل در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ از تعرفه‌هایی که او بر چین وضع کرده بود، معافیت‌هایی را به دست آورد. اما این بار، ترامپ بر این باور است که تهدید بر سر گرفتن مالیات‌های سنگین، کسب‌وکارها را تشویق می‌کند تا محصولات خود را در آمریکا تولید کنند.
«هاوارد لوتنیک»، وزیر بازرگانی آمریکا در مصاحبه‌ای در اوائل این ماه گفت: هم‌اکنون میلیون‌ها و میلیون‌ها انسان پیچ‌های کوچک را برای ساخت آیفون می‌پیچند و به زودی شاهد چنین چیزی در آمریکا خواهیم بود.
«کارولین لیویت»، سخنگوی کاخ سفید هفته گذشته تکرار کرد: رئیس جمهور ترامپ به صراحت گفته است که آمریکا نمی‌تواند برای تولید فناوری‌های حیاتی مانند نیمه‌هادی‌ها، تراشه‌ها، تلفن‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها به چین تکیه کند.
وی افزود: به دستور رئیس جمهور، این شرکت‌ها در تلاش هستند تا هر چه سریع‌تر تولید خود را در خشکی در ایالات متحده آغاز کنند. اما بسیاری در این مورد تردید دارند.
به گفته «الی فریدمن»، که قبلاً در هیات مشاوران دانشگاهی این شرکت حضور داشت، این تصور که اپل می‌تواند عملیات مونتاژ خود را به ایالات متحده منتقل کند، «فانتزی محض» است.
او می‌گوید که این شرکت از سال ۲۰۱۳، زمانی که او به هیات مدیره پیوست، در مورد تنوع بخشیدن به زنجیره تامین خود از چین صحبت کرده است ، اما ایالات متحده هرگز یک گزینه نبود.
فریدمن می‌افزاید که اپل در دهه گذشته پیشرفت چندانی نکرده است، اما پس از همه‌گیری کووید ۱۹ و زمانی که قرنطینه‌های شدیداً کنترل‌شده در چین به تولیدات تولید لطمه زد، واقعاً تلاش خود را کرد. هم‌اکنون مهم‌ترین مکان‌های تولید محصولات اپل برای مونتاژ ویتنام و هند هستند. اما باز هم اکثر مونتاژ اپل هنوز در چین انجام می‌شود.
اپل به سوالات بسیاری پاسخ نداده است، اما وب‌سایت آن می‌گوید زنجیره تامین آن «هزاران کسب‌وکار و بیش از ۵۰ کشور» را در برمی‌گیرد.
چالش‌های پیش رو
هر گونه تغییر در وضعیت فعلی زنجیره تامین اپل، ضربه بزرگی برای چین خواهد بود که در تلاش است تا روند رشد پس از همه‌گیری کووید ۱۹ را آغاز کند.
بسیاری از دلایلی که این کشور می‌خواست در اوایل دهه ۲۰۰۰ به یک مرکز تولیدی برای شرکت‌های غربی تبدیل شود، امروز صادق است؛ صدها هزار شغل ایجاد می‌کند و به کشور یک مزیت مهم در تجارت جهانی می‌دهد.
«جیگار دیکسیت»، مشاور عملیات و زنجیره تامین، می‌گوید: «پل در تقاطع تنش‌های آمریکا و چین قرار دارد و تعرفه‌ها هزینه‌های این مواجهه را برجسته می‌کند.
این امر توضیح می‌دهد که چرا چین در برابر تهدیدهای ترامپ تسلیم نشده است و در عوض با ۱۲۵ درصد عوارض بر واردات آمریکا تلافی کرده است. چین همچنین کنترل‌های صادراتی را روی طیف وسیعی از مواد معدنی و آهنرباهای خاکی کمیاب که در فروشگاه‌ها موجود است اعمال کرده است که ضربه‌ای به ایالات متحده وارد کرده است.
زنجیره تامین بی‌رقیب چین برای تولیدکنندگان خارجی مانند فاکسکان جذابیت زیادی دارد
شکی وجود ندارد که تعرفه‌های ایالات متحده همچنان بر سایر بخش‌های چینی اعمال می‌شود، هرچند که آسیب خواهد دید.
و این فقط پکن نیست که با تعرفه‌های بالاتر مواجه است. ترامپ به صراحت گفته است که کشورهایی را که بخشی از زنجیره تامین چین هستند هدف قرار خواهد داد. به عنوان مثال، ویتنام، جایی که اپل تولید ایرپادهایش را به آنجا منتقل کرده است، قبل از توقف ۹۰ روزه ترامپ، با تعرفه‌های ۴۶ درصدی مواجه بود، بنابراین انتقال تولید به نقاط دیگر آسیا راه آسانی نیست.
فریدمن می‌گوید: همه مکان‌های قابل تصور برای سایت‌های مونتاژ عظیم فاکسکان با ده‌ها یا صدها هزار کارگر در آسیا هستند و همه این کشورها با تعرفه‌های بالاتری مواجه هستند.
حالا تکلیف اپل چیست؟
اولین روز فروش درون فروشگاهی اپل در یکی از شهرهای چین در سپتامبر ۲۰۲۴
این شرکت در حال مبارزه با رقابت شدید شرکت‌های چینی است، زیرا دولت چین برای رقابت با آمریکا تمرکز بسیار زیادی روی تولید فناوری پیشرفته گذاشته است و برای این پیشرفت از هیچ کاری فروگذاری نمی‌کند.
به گفته لین، اکنون که اپل توانایی‌های تولید الکترونیک چین را تقویت کرده است، هواوی، شیائومی، اوپو و دیگر شرکت‌ها می‌توانند از زنجیره تامین بالغ اپل دوباره استفاده کنند.
سال گذشته اپل جایگاه خود را به عنوان بزرگ‌ترین فروشنده گوشی‌های هوشمند در چین به هواوی و «ویوو» از دست داد. مردم چین به دلیل اقتصاد ضعیف و با ممنوعیت ChatGPT در چین، به اندازه کافی هزینه نمی‌کنند، اپل نیز در تلاش برای حفظ برتری در میان خریدارانی است که به دنبال گوشی‌های مجهز به هوش مصنوعی هستند. حتی در ژانویه برای افزایش فروش، تخفیف‌های بی‌سابقه‌ای روی آیفون‌ها ارائه کرد.
اپل در حالی که تحت کنترل فزاینده رئیس جمهور «شی جین پینگ» کار می‌کند، مجبور شده است استفاده از بلوتوث و ایردراپ را در دستگاه‌های خود محدود کند، زیرا حزب کمونیست چین به دنبال سانسور پیام‌های سیاسی است که مردم به اشتراک می‌گذارند. سرکوب صنعت فناوری که حتی موسس علی بابا و مولتی میلیاردر یعنی «جک ما» را نیز تحت تأثیر قرار داد.
اپل یک سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری در ایالات متحده را اعلام کرده است، هرچند که ممکن است برای مدت طولانی برای راضی کردن دولت ترامپ کافی نباشد.
با توجه به چرخش‌های متعدد و عدم اطمینان در مورد تعرفه‌های ترامپ، تعرفه‌های غیرمنتظره بیشتری انتظار می‌رود - که می‌تواند باز هم فضای مانور کمی و حتی زمان کمتری برای شرکت ایجاد کند.
دیکسیت می‌گوید که تعرفه‌های گوشی‌های هوشمند در صورتی که اپل دوباره سر خود را بالا ببرند، فلج نمی‌کند، اما بدون توجه به این موضوع، «فشار - هم از نظر عملیاتی و هم از لحاظ سیاسی» به زنجیره تامینی که نمی‌تواند به سرعت باز شود، اضافه می‌کند.
فریدمن با اشاره به معافیت هفته گذشته برای تلفن‌های هوشمند می‌افزاید: به وضوح شدت بحران فوری کاهش یافته است. اما من واقعاً فکر نمی‌کنم که این بدان معناست که اپل می‌تواند دلش را خوش کند.
