به گزارش فردای خبر به نقل از خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، طوفان شنی بسیار بزرگ از عربستان و عراق به ایران رسید و چندین شهر را به تعطیلی کشاند. نکته قابل توجه اینجاست که اگر جنگلهای زاگرس نبودند، این توده به شکل عظیمتری وارد کشور شده و مشکلات دوچندان میشد؛ بنابراین حفاظت از این جنگلها اهمیت بالایی دارد اما در دهه اخیر آتشسوزیها، برداشتهای بیرویه و تغییر کاربری باعث شده که این جنگلها دچار آسیب شوند.
بهمن ایزدی محقق و کویرشناس درباره تبعاتی که آتشسوزیهای ناشی از عملکرد انسانی و سومدیریت برای جنگلهای زاگرس دارد، به ایسکانیوز گفت: مناطقی که آتش گرفتهاند اکوتون یا بوم مرزهای ما هستند که نقش موثری در کنترل جریانات هوایی غالب بر گستره رشته کوه زاگرس دارند. در بوم مرزها وجود رویشگاههای پر تراکم، شرایطی ایجاد کرده که در برابر ورود هوای گرم و خشک عربستان سعودی را میگیرد و نمیگذارد که این هوای خشک بر گستره زاگرس غلبه کند و هوای خنک و متبوعی را که از سمت کردستان و آذربایجان وارد زاگرس میشود، بر منطقه مسلط باشد.
وی افزود: هوای خشکی که وارد منطقه میشود در تلاقی با هوای مدیترانهای موجب افزایش ابرها میشود. وقتی این مناطق آتش میگیرند، بر آب و هوای منطقه هم اثر میگذارند. یکی از آتشسوزیها ۱۰ روز طول کشید که واقعا اتفاق بدی است. در حقیقت این آتشسوزیهای میتواند تغییراتی در نزولات جوی ایجاد کند و روند معمولی بارندگی از دست میرود. تغییر آب و هوا و از بین رفتن پوشش گیاهی منجر به وقوع سیلهای ناگهانی و خشکیهای طولانی مدت میشود.
ایزدی عنوان کرد: یکی از مهمترین ضعفهای مدیریتی منابع پایه کشور در نگهداری از جنگلها به چشم میخورد. در ناحیه زاگرس با از بین رفتن جنگلها تحت عنوان تغییر کاربری قاچاق چوب، ذغال گیری و ایجاد مزارع مواجه هستیم. از جهتی آتشسوزی جنگلها هم باعث تبدیل شدن آنها به چشمه ریزگرد شده است. جنگلهای بلوط کهنزی زاگرس در سیطره هزار و ۶۰۰ کیلومتری است که ۱۱ استان را در بر دارد اما در چنین منطقهای به دلیل مدیریت غیراصولی با خشکاندن رودها و تالاب ها و تخریب رویشگاه ها با روش های گوناگون، چشمههای ریزگرد ایجاد شده است.
وی ادامه داد: زاگرس ذخیرهگاه ۴۰ درصد آب شیرین کشور است و معیشت ۱۱ استان به سلامت این جنگلها وابسته است اما برنامههایی جدی برای برون رفت زاگرس از بحران نداریم. البته مشکلات محیط زیستی زاگرس استثناء نیست و در واقع به دلیل فقدان مدیریت حفاظت و نبود مدیریت اصولی بهرهبرداری پایدار از منابع آب و خاک، حوزههای مرکزی ایران و همه استانها درگیر این شرایط خطرناک هستند و در برخی مناطق این موضوع بحرانیتر است.