به گزارش فردای خبر: وحید جهانمیری، پزشک فعال در زمینه پیشگیری از عفونتهای آمیزشی، در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز ضمن اشاره به بالا رفتن درصد شیوع ویروس HPV در سالهای اخیر، درمورد انواع این ویروس و بیماریهای حاصل از آن گفت: HPV سویههای مختلفی دارد که این سویهها به دو دسته کم خطر و پرخطر تقسیم میشوند؛ البته بعضی از سویهها هم حدوسط(Intermediate) هستند. سویههای کم خطر عمدتا منجر به، بهوجود آمدن برآمدگیها و زائدههایی در نواحی تناسلی و اطراف نواحی تناسلی میشوند که به به آن زگیل تناسلی گفته میشود، البته این زائدهها گاها در دهان، گلو و مقعد هم مشاهده میشوند. از طرف دیگر سویه بدخیم این ویروس زمینه ابتلا به ۶ نوع سرطان اعم از سرطان دهانه رحم، سرطان آلت تناسلی مردانه، سرطان مقعد، سرطان دهان، سرطان آلت تناسلی زنانه و سرطان واژن، را فراهم میکند.
زنان بیشتر در معرض خطر هستند
وی درمورد سرطان دهانه رحم افزود: مهمترین و رایجترین این سرطانها، سرطان دهانه رحم در بانوان است، به شکلی که در بعضی از کشورها رتبه دوم و در برخی دیگر رتبه چهارم را در لیست کشندهترین سرطانها دارد. به دلیل اینکه فقط زنان به سرطان دهانه رحم دچار میشوند میتوان گفت HPV برای زنان خطرناکتر از مردان است؛ از این رو زنان در اولویت برنامههای پیشگیری و واکسیناسیون قرار دارند.
احتمال انتقال HPV در آرایشگاهها
پزشک فعال در زمینه پیشگیری از عفونتهای آمیزشی با تاکید بر اینکه مهمترین راه انتقال این ویروس رابطه جنسی است، درمورد راههای انتقال غیرجنسی گفت: شایعاتی که استخر و دستشوییهای عمومی را محل انتقالHPV معرفی میکنند، بی اعتبار هستند اما مثلا استفاده از حوله یا لباس خیس مشترک با فرد مبتلا یا انجام اپیلاسیون و اعمال مشابه که موجب ملتهب شدن پوست میشوند در آرایشگاهها (در صورتی که برای انجام آن از لوازم تماسی غیر بهداشتی و ضد عفونی نشده استفاده کنند) میتواند موجب انتقال ویروسHPV شود. البته به صورت کلی درصد ابتلا به صورت غیرجنسی بسیار کم است اما این احتمالات هم وجود دارند.
همه افراد در طول عمر خود به نوعی از HPV مبتلا میشوند
جهانمیری درمورد امکان ناآگاه بودن برخی بیماران از مبتلا شدن به ویروس HPV گفت: در منابع معتبر گفته میشود همه افراد حتما در طول عمر خود حداقل دچار یکی از سویههایHPV شدهاند، حتی اگر متوجه آن نبوده باشند. همانند بیماری سرماخوردگی است، که کسی نمیتواند بگوید من تا به حال سرمانخوردهام.این نا آگاهی به خصوص در آقایان به دلیل موارد بی علامت ، بسیار زیاد است و تست تشخیصی دقیقی هم برای مردان وجود ندارد. به همین دلیل مردان خیلی از اوقات بدون اینکه بفهمند موجب انتقالHPV میشوند. بعضی اوقات در روابط میان زوجین ما شاهد مواردی هستیم که مردان به دلیل روابط متعدد، همسر خود را به ویروسHPV مبتلا کردهاند و بعد از تشخیص بیماری خانم، حتی برچسب خیانتکار هم به او زده میشود. به طور کلی در دنیا تستهایHPV برای مردان تستهای مبهمی با جواب های منفی یا مثبت کاذب هستند.
HPV ، ویروسی قابل کنترل
این پزشک درباره درمان این بیماری توضیح داد: سیستم ایمنی در بیش از ۹۰ درصد موارد، ویروس را خود به خود دفع میکند. البته دفع این ویروس معمولا دو تا سه سال به طول میانجامد. به همین دلیل بهتر است به جای کلمه قابل درمان از لفظ قابل کنترل برای توصیفHPV استفاده کنیم اما در ۱۰ درصد دیگر موارد میتوان گفت قابل درمان است اما نه به صورت مستقیم.
وی افزود: در درمان این ویروس به ایمنی بدن کمک میشود تا به مقابله با ویروس بپردازد، در نتیجه دارویی برای درمان قطعی وجود ندارد. البته در کنار تقویت سیستم ایمنی که حاصل سبک زندگی سالم است، واکسیناسیون هم میتواند جنبه درمانی داشته باشد. اگر ویروس منجر به تغییر شکل سلول شود بیمار به درمانهای تخصصیتر احتیاج پیدا میکند. البته برای ضایعات حاصله از این ویروس هم درمانهایی مثل لیزر وجود دارد، اما این ربطی به درمان خود ویروس ندارد بلکه مربوط به درمان عوارض ناشی از آن است.
انواع واکسن HPV
جهانمیری درمورد انواع مختلف واکسن HPV و تفاوت میان آنها گفت: تا کنون سه نوع واکسن HPV تولید شده است که بر اساس دربرگیری سویههای مختلف این ویروس، ۲ ظرفیتی، چهار ظرفیتی و ۹ ظرفیتی نام گرفتهاند. تفاوت واکسن های۲، چهار و۹ ظرفیتی این است که واکسن دو ظرفیتی، دوسویه ۱۶ و ۱۸ را که دو سویه بسیار مهم سرطانزا هستند را پوشش میدهد(حدود ۷۰ درصد از ۶ سرطان ذکرشده به خصوص سرطان دهانه رحم توسط همین دو سویه ایجاد میشوند)؛ واکسن ۴ ظرفیتی علاوه بر دو سویه ۱۶ و ۱۸ دو سویه اصلی دیگر که منجر به ضایعات پوستی میشوند(یعنی ۶ و ۱۱ ) را هم تحت پوشش قرار میدهد و واکسن ۹ ظرفیتی علاوه بر سویههای گفته شده از ۵ سویهی سرطانزای دیگر هم پیشگیری میکند.
پزشک فعال در زمینه پیشگیری از عفونتهای آمیزشی با بیان اینکه واکسن دوظرفیتی فقط از سرطانهای پرخطر جلوگیری میکند و نمیتواند جلوی ابتلا به ضایعات زگیل تناسلی را بگیرد؛ درمورد برندهای مختلف واکسن HPV توضیح داد: معروفترین برند مرک(Merck) است که واکسن تولیدی آن گارداسیل نام دارد و در دونوع ۴ ظرفیتی و ۹ ظرفیتی تولید میشود. در زمینه واکسن دو ظرفیتی هم واکسن سرواریکس(Cervarix) وجود دارد. واکسن پاپیلوگارد هم یکی دیگر از انواع واکسن دو ظرفیت است که در ایران تولید می شود.
بهترین سن تزریق واکسن
جهانمیری درمورد سن و نحوه تزریق واکسن HPV گفت: سن مناسب تزریق واکسن بازه اول نوجوانی است. در پروتکلها قبلا برای نوجوانان زیر ۱۵ سال ۲ دوز و برای افراد بالای ۱۵ سال سه دوز تزریق واکسن تعیین شده بود اما اخیرا با پروهشهای انجام شده متوجه شدهاند که برای نوجوانان زیر ۱۵ سال تنها تزریق یک دوز هم کافی و تاثیرگذار است. برای پروتکل ۲ دوز، فاصله میان دوز اول و دوم باید۶ الی ۱۲ ماه باشد و در پروتکل سه دوز، فاصله میان تزریقات به ترتیب باید ۲ و ۶ ماه باشد.
تاثیرات واکسن از شایعات تا واقعیت
این پزشک ضمن اشاره به اینکه سازمان بهداشت جهانی تاکید بالایی بر ایمن بودن واکسن HPV دارد، گفت: این واکسن تنها ممکن است عوارض نادری، که هر داروی دیگری ممکن است داشته باشد، از خود نشان دهد. علیرغم بازار داغ شایعه عوارض واکسن HPV، کشورها نتایج خوبی از آن گرفتهاند و آمار ابتلا به این ویروس و سرطانهای حاصل از آن در این کشورها کاهش چشمگیری داشته است.
سیاست انکار در وزارت بهداشت
جهانمیری در نهایت درمورد لزوم وارد شدن واکسن HPV به نظام واکسیناسیون کشور گفت: میزان بروز سالانه HPV در جهان طبق آمارWHO به چند صد میلیون نفر میرسد. طبق پژوهشهایی که صورت گرفته و تجربههای حاصل شده از متخصصین مختلف، در ایران هم آمار ابتلا بسیار بالا است و در چند سال اخیر بیشتر هم شدهاست. در این شرایط واکسینه شدن همه مردم، حتی بیش از پیش اهمیت پیدا میکند. چطور در مورد بیماری آمیزشی دیگری مثل هپاتیت شرایط متفاوت بوده و بیش از سه دهه است که به همه نوزادان واکسن هپاتیت بی زده میشود اما برایHPV این طور نیست؟ در برابر یک بیماری رایج باید از همه افراد محافظت کرد. در ایران افراد با سنین مختلف با تحصیلات مختلف و عقاید مختلف، همگی از ابتلا بهHPV رنج میبرند، در حال حاضر حتی خیلی از طلاقها به این بیماری مرتبط است.
وی در پاسخ حرف معاون وزرات بهداشت و درمان مبنی بر ایجاد برنامه واکسیناسیون HPV برای افراد خاص و واجد شرایط و نه همه مردم، گفت: وقتی یک بیماری اینقدر جامعه را رنج میدهد چطور میشود تعیین کرد یک سری از افراد واکسن آن را بزنند و یک سری دیگر نزنند. چرا به تجربه جهانی دقت نمیشود؟ پیشگیری در این زمینه میتواند موجب کاهش بسیاری از هزینههای درمان سرطان و دیگر عوارضHPV شود یعنی حتی از بعد مادی هم به سود کشور است. متاسفانه به نظر میرسد انکار این موارد در اولویت بالاتری قرار دارد.